Scenariuszowanie – Narzędzie do zarządzania strategicznego

Metoda scenariuszowa jest potężnym narzędziem w rękach menedżerów, umożliwiającym im nie tylko reagowanie na zmiany, ale także aktywne kształtowanie przyszłości swoich organizacji. Przez swoją elastyczność i zdolność do eksploracji różnych ścieżek przyszłości, staje się niezastąpionym elementem nowoczesnego zarządzania strategicznego.

Czym jest scenariuszowanie?

Scenariuszowanie, czy inaczej – metody scenariuszowe – jest narzędziem zarządzania strategicznego, które ma na celu postawić długofalową prognozę zdarzeń i zdiagnozować możliwe ryzyka, a także działania zapobiegawcze. Od klasycznego foresightu – czyli prognozowania na podstawie bieżących danych – różni się tym, że zamiast patrzeć wprzód, naszym zadaniem jest zwrócenie się od przyszłości do tyłu. Aby stworzyć użyteczne scenariusze musimy wyobrazić sobie, jak może wyglądać wiele wariantów przyszłości. Następnie odpowiadamy na pytanie: jaką drogę musiałaby pokonać moja firma, aby w tej przyszłości wypaść jak najlepiej? To właśnie jest scenariusz.

Jakie korzyści przynosi nam tworzenie scenariuszy?

Na początek warto zwrócić uwagę, że scenariuszowanie w przedsiębiorstwie jest procesem – wymaga zatem nieustannego weryfikowania oraz ewaluacji. Nasze próby odgadnięcia przyszłości i planowania nigdy nie powinny ustawać. Według słów prezydenta USA Eisenhowera, samo planowanie nie jest użyteczne – w końcu nie jesteśmy w stanie w pełni przewidzieć przyszłości. Natomiast to proces planowania jest bezcenny, ponieważ kreuje naszą zdolność do elastycznego dostosowania się do nowej sytuacji, a ponadto rozwija naszą umiejętność dostrzegania nowych aspektów. Umiejętność zwracania uwagi na pozornie mało istotne czynniki przygotowuje nas do poradzenia sobie z różnymi – nawet trudnymi – wariantami przyszłych wydarzeń. Natomiast w przypadku, kiedy zdarzy się już sytuacja nieprzewidziana – do wyciągania z niej wniosków i poprawnego interpretowania czynników zapowiadających jej wystąpienie. Słowem – jest to lekcja bycia mądrzejszym na przyszłość. Zatem największą korzyścią scenariuszowania jest pozyskiwanie zupełnie nowego, unikatowego zasobu – wiedzy.  

Jak zbudować skuteczny scenariusz?

Przede wszystkim warto określić różne wersje przyszłości – nie powinniśmy zdawać się jedynie na dane historyczne oraz warianty dla nas wygodne. Intuicja czy prognozy oparte na zdarzeniach przeszłych są przydatne, ale nie wystarczające. W tworzeniu dobrych scenariuszy nieodłączne okazuje się branie pod uwagę mniej prawdopodobnych możliwości. Za szczególnie ważny czynnik uznaje się pierwiastek ludzki – business acumen – czyli rozumienie biznesu, umiejętność szerokiego spojrzenia na sytuację i wyciągnięcia z niej odpowiednich wniosków. Największe zmiany w branży często wychodzą spoza niej. Właśnie dlatego, aby przewidzieć, że fotografia analogowa zostanie zastąpiona cyfrową, a potem – telefonami komórkowymi, należało umieć spojrzeć na zagadnienie z szerszej perspektywy i poprawnie połączyć fakty. 

Jakie dane możemy wykorzystać w tym celu?

Aby tworzyć holistyczne scenariusze, które mogą pomóc nam do pewnego stopnia przygotować się na przyszłe zdarzenia, musimy brać pod uwagę różnorodne czynniki. Mogą być nimi twarde źródła mierzalne, takie jak dane pozwalające na określenie wpływu pewnych historycznych zdarzeń na obserwowane skutki. Niezwykle ważnym czynnikiem są ponadto tzw. megatrendy, czyli ogół zmian społeczno-kulturowych i technologicznych. Za przykład mogą służyć wzrastające standardy technologiczne oraz skłonność ludzi do korzystania z nowych rozwiązań, które sprawiły, że niemożliwa technicznie jeszcze kilkanaście lat temu elektromobilność dzisiaj cieszy się już popularnością. Pod uwagę warto wziąć także background gospodarczy, polityczny czy prawny danego kraju, a także specyfikę samej branży – to bezcenne źródło wiedzy dotyczące czynników mikro- i makrootoczenia, które bezpośrednio i najszybciej mogą wpływać na funkcjonowanie naszych firm. Jednakże jednym z najbardziej kluczowych czynników determinujących proces planowania jest… człowiek. To właśnie on wpływa na powstawanie megatrendów, przebieg danych scenariuszy, wykorzystanie opracowanych ścieżek. Czy jednak możemy przewidzieć, czy opracowane przez nas kompleksowe, zróżnicowane scenariusze, obejmujące wiele zróżnicowanych czynników, sprawdzą się? Odpowiedź może być rozczarowująca, ale nigdy nie będziemy w stanie dowiedzieć się, jaki scenariusz urzeczywistni się, dopóki się on nie wydarzy.  

Historia Metody Scenariuszowej

Historia metody scenariuszowej sięga lat 50. XX wieku, kiedy to zespół badaczy z RAND Corporation zaczął wykorzystywać scenariusze do analizy przyszłości w kontekście wojskowym. Z czasem metoda ta znalazła zastosowanie w planowaniu korporacyjnym, stając się narzędziem do eksploracji przyszłości w kontekście biznesowym. Szczególnie znaczącym momentem dla jej rozwoju było wspomniane już przyjęcie metody scenariuszowej przez Royal Dutch Shell w latach 70., co przyczyniło się do jej popularyzacji wśród firm na całym świecie. Nie była to jednak jedyna wielka firma, która posłużyła się scenariuszami i foresightem by usprawnić zarządzanie strategiczne w drugiej połowie XX w.; inne przykłady przytaczam w ramce.

Foresight korporacyjny w latach 60., 70. i 80.

General Electric (GE) w latach 60.: GE było jednym z pierwszych przedsiębiorstw, które zastosowało planowanie scenariuszowe. Pod kierownictwem Hermana Kahna, futurysty i jednego z pionierów planowania scenariuszowego, GE wykorzystało analizę scenariuszy do zbadania potencjalnych przyszłych rozwojów w technologii i globalnej gospodarce.

SRI International w latach 60.: Stanford Research Institute (obecnie SRI International) używał planowania scenariuszowego do prognozowania technologii. Rozpisano scenariusze, aby zrozumieć, jak różne trendy technologiczne mogą ewoluować i wpływać na społeczeństwo i przedsiębiorstwa.

Rząd Szwedzki i Volvo w latach 70.: Rząd szwedzki, we współpracy z Volvo, użył planowania scenariuszowego, aby przewidzieć i zaplanować potencjalne wizje rozwoju w przemyśle samochodowym, w tym zmiany w cenach ropy i postępy w technologii motoryzacyjnej.

American Telephone & Telegraph (AT&T) w latach 80.: AT&T zastosowało planowanie scenariuszowe, aby przygotować się na deregulację sektora telekomunikacji. Ich scenariusze pomogły w opracowaniu strategii na przyszłość, w której nie będą już posiadać monopolu na rynku telekomunikacyjnym w USA.

International Business Machines Corporation (IBM) również wykorzystywała planowanie scenariuszowe w zarządzaniu strategicznym, chociaż ich działania w tym zakresie są mniej znane niż w przypadku Shell czy General Electric. IBM, jako wiodąca firma technologiczna, stosowała różnorodne metody planowania strategicznego, w tym scenariusze, aby przewidywać i dostosowywać się do szybko zmieniających się warunków w branży technologii informacyjnych.

W latach 80. i 90., kiedy technologia informatyczna i rynek komputerów osobistych ewoluowały w szybkim tempie, IBM musiała zmierzyć się z licznymi wyzwaniami, w tym rosnącą konkurencją, zmieniającymi się potrzebami klientów oraz szybkim postępem technologicznym. Firma używała planowania scenariuszowego, aby lepiej zrozumieć te zmieniające się warunki i opracowywać elastyczne strategie biznesowe.

Jednym z obszarów, w których IBM najprawdopodobniej wykorzystywało planowanie scenariuszowe, było dostosowywanie się do rozwijającego się rynku komputerów osobistych i przewidywanie wpływu Internetu na przyszłość technologii. Scenariusze te pomagały firmie w identyfikacji nowych możliwości biznesowych, takich jak rozwój oprogramowania i usług, co w późniejszym czasie stało się kluczowym elementem ich strategii biznesowej. IBM jest często podawany jako wzór przedsiębiorstwa, które przyszłość traktuje poważnie i dzięki temu odnosi konsekwentnie ogromne sukcesy na zmieniającym się przez ponad 100 lat rynku wysokich technologii.

Metoda scenariuszowa – warto

W tym kontekście, metoda scenariuszowa staje się nie tylko przydatnym, ale wręcz niezbędnym narzędziem dla każdej organizacji, która pragnie skutecznie nawigować przez zmienny krajobraz biznesowy. Przez umożliwienie organizacjom rozważenia różnych możliwych przyszłości i przygotowanie planów na różne scenariusze, metoda ta znacząco podnosi poziom gotowości firmy do radzenia sobie z nieprzewidywalnymi zmianami.

Ponadto, stosowanie metody scenariuszowej nie ogranicza się do dużych korporacji. Również mniejsze przedsiębiorstwa mogą skorzystać na zastosowaniu tej metody, aby lepiej zrozumieć potencjalne ryzyka i szanse w swojej branży. W dzisiejszym świecie, gdzie małe firmy często rywalizują z dużymi graczami, zdolność do przewidywania i elastycznego reagowania na zmiany może być kluczowa.

Podsumowanie

Metoda scenariuszowa, z jej głębokim zakorzenieniem w adaptacyjnym i strategicznym myśleniu, jest nie tylko narzędziem przyszłościowym, ale wręcz niezbędnym elementem współczesnego zarządzania. Pozwala ona organizacjom nie tylko przetrwać w zmieniającym się świecie, ale także prosperować, wykorzystując zmiany jako okazje do rozwoju i innowacji. W związku z tym, zachęcam każdego menedżera, przedsiębiorcę i decydenta do rozważenia włączenia metody scenariuszowej do swojego zestawu narzędzi strategicznych, aby lepiej przygotować swoją organizację na przyszłość, która zawsze niesie ze sobą element niepewności.

Lublin Sklep konopny CBD. Łódź Sklep konopny CBD. Wrocław Sklep konopny CBD. Rzeszów Sklep konopny CBD. Szczecin Sklep konopny CBD. Katowice Sklep konopny CBD. Wadowice Sklep konopny CBD. Warszawa Sklep konopny CBD. Kraków Sklep konopny CBD. Bydgoszcz Sklep konopny CBD. Gdańsk Sklep konopny CBD. Poznań Sklep konopny CBD. Łazy Sklep konopny CBD. Żywiec Sklep konopny CBD. Sklep konopny CBD Sucha Beskidzka. Sklep CBD konopny Jarosław. Konopny sklep CBD Jasło. Sklep konopny CBD Mielec. Sklep konopny CBD Leżajsk. Konopny sklep CBD Lubaczów. Sklep konopny CBD Nowa Dęba. Konopny sklep CBD Ustrzyki Dolne. Kolbuszowa sklep konopny CBD. Konopny sklep CBD Strzyżów. Konopny sklep CBD Sędziszów Małopolski. Brzozów sklep konopny CBD. Sklep konopny CBD Kielce. Konopny sklep CBD Rudnik nad Sanem. Sklep konopny CBD Głogów Małopolski. Konopny sklep CBD Dynów. Sklep konopny CBD Krosno.